नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया (SII) भारतातील कोरोना विषाणूच्या लसीच्या शर्यतीत आघाडीवर आहे. ऑक्सफोर्ड युनिव्हर्सिटीने विकसित केलेल्या लसीची ती चाचणी आणि उत्पादन करत आहे. कंपनीला सरकारकडून लस तयार करण्यास मान्यता मिळाली आहे, परंतु केवळ भविष्यातील वापरासाठी. काही अहवालात असे सांगितले गेले आहे की, एसआयआयची लस COVISHIELD 73 दिवसांत बाजारात उपलब्ध होईल. परंतु कंपनीचे म्हणणे आहे की, ही केवळ अटकळ आहे. जेव्हा चाचण्या यशस्वी होतात आणि नियामक मान्यता मिळेल तेव्हाच लस बाजारात येईल.
स्वतः सांगू, कधी येतेय लस : SII
सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियाने दिलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की, “सरकारने फक्त आम्हाला भविष्यातील वापरासाठी लस तयार करण्यास व साठवण्याची परवानगी दिली आहे.” कंपनीने स्पष्टपणे सांगितले की कॉव्हिसिल्ड चाचण्यांमध्ये यशस्वी होईल आणि त्यानंतर नियामक मान्यता मिळेल तेव्हाच त्याचे व्यापारीकरण केले जाईल. ऑक्सफोर्ड-अॅस्ट्रॅजेनेका लसची फेज 3 चाचणी चालू आहे. कंपनीने म्हटले आहे की एकदा ही लस प्रतिरोधक आणि प्रभावी सिद्ध झाल्यावर ती त्याच्या उपलब्धतेची पुष्टी करेल. कंपनीची लस कमी व मध्यम उत्पन्न वर्गातील देशांमध्ये (एलएमआयसी) फक्त 3 डॉलर (जवळपास 225 रुपये) मध्ये उपलब्ध करुन दिली जाईल.
We would like to clarify that the current media claim on COVISHIELD's availability in 73 days is misleading.
Phase-3 trials are still underway. We will officially confirm it’s availability.
Read clarification statement here – https://t.co/FvgClzcnHr#SII #COVID19 #LatestNews pic.twitter.com/mQWrqgbzO4
— SerumInstituteIndia (@SerumInstIndia) August 23, 2020
भारतातील 17 केंद्रांवर ट्रायल
एका जर्नलमध्ये प्रसिद्ध केलेल्या अभ्यासानुसार ही लस माकडांवर पूर्णपणे प्रभावी असल्याचे सिद्ध झाले. त्यांच्यात कोविड -19 च्या विरुद्ध प्रतिकारशक्ती विकसित झाली. मानवावर फेज 1 आणि 2 चाचण्या पूर्ण झाल्या आहेत. भारत, ब्राझीलसह जगातील बर्याच देशांमध्ये फेज 3 चा ट्रायल सुरु आहे. 17 केंद्रांवरील 1600 जणांवर ही चाचणी 22 ऑगस्टपासून सुरू झाली आहे. प्रत्येक केंद्रात सुमारे 100 स्वयंसेवक असतात. नोव्हेंबरपर्यंत ट्रायल पूर्ण होणे अपेक्षित आहे. परिणाम चांगले असल्यास, नियामक मंजुरीनंतर लसीचे मोठ्या प्रमाणात उत्पादन होण्यास पुढच्या वर्षाच्या सुरुवातीपर्यंतचा वेळ लागू शकेल.
कोणी बुक केली ऑक्सफोर्ड लस ?
जगभरातील देशांनी ऑक्सफोर्डची लस खरेदी करण्यात रस दाखविला आहे. युनायटेड किंगडमने 100 दशलक्ष डोसची डील केली आहे. ब्राझील सरकारनेही 127 दशलक्ष डॉलर्समध्ये 30 दशलक्ष डोस खरेदी करण्याचा करार केला आहे. अनेक युरोपियन युनियन देशांमध्ये सौदेबाजी सुरू आहे. ऑक्सफोर्डने म्हटले आहे की ही लस यूकेमध्ये कमी किंमतीला उपलब्ध होईल.
लस उत्पादकांच्या संपर्कात सरकार
केंद्रीय आरोग्यमंत्री डॉ. हर्ष वर्धन म्हणाले की, आपल्या लसीपैकी एक कँडीडेड क्लिनिकल चाचणीच्या तिसऱ्या टप्प्यात आहे. सरकार एसआयआय व्यतिरिक्त बर्याच फार्मा कंपन्यांशी संपर्कात आहे आणि अधिकाधिक लस घेऊ इच्छित आहे. आयसीएमआर आणि भारत बायोटेक ‘कोवाक्सिन’ आणि जायडस कॅडिला यांच्या ‘ ZyCoV-D ‘ चाचणी विकसित करण्यात यशस्वी झाल्या तर त्यांचे ऑर्डरदेखील दिले जाऊ शकतात.