बहुजननामा ऑनलाइन टीम –रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (RBI) रिटेल पेमेंट्ससाठी नवीन अंब्रेला एंटिटी (एनयूई) ची अंतिम चौकट जाहीर केली आहे. यापूर्वी फेब्रुवारीमध्ये मध्यवर्ती बँकेने या स्वरूपाचा मसुदा प्रसिद्ध केला होता. मार्गदर्शक सूचनांनुसार, 300 कोटी रुपयांची निव्वळ किंमत असलेली (Net Worth) कोणतीही खाजगी कंपनी, ज्यांनी पेमेंट स्पेसमध्ये कमीतकमी तीन वर्षे काम केले असेल, अशी कंपनी अंब्रेला एंटिटी म्हणून विविध पेमेंट सेवेसाठी अर्ज करू शकतो. ग्राहकांना या नवीन प्रणालीचा काय फायदा आहे ते समजू या.
ग्राहकांना चांगल्या सुविधा आणि ऑफर मिळतील !
सध्या केवळ नॅशनल पेमेंट्स कौन्सिल ऑफ इंडिया (NPCI) एकाच वेळी विविध पेमेंट सिस्टमला समर्थन देत आहे. त्यापैकी RuPay, UPI आणि नेशनल ऑटोमेटेड क्लीयरिंग हाउस इंटर-बैंक ट्रांसफर्सचे व्यवस्थापन करीत आहेत. खासगी कंपन्यांना रिटेल पेमेंट्समध्ये संधी देण्याच्या आरबीआयच्या निर्णयासह NPCI सारखे अन्य नेटवर्कदेखील सज्ज असतील. यामुळे ग्राहकांना NPCI व्यतिरिक्त रिटेल पेमेंटसाठी इतर पर्याय उपलब्ध होतील. याव्यतिरिक्त, रिटेल पेमेंट्स विभागात स्पर्धा देखील वाढेल आणि ग्राहकांना चांगल्या सुविधा आणि ऑफर मिळतील.
RBI च्या या निर्णयामुळे डिजिटल रिटेल पेमेंट सुविधेचा लाभ घेणार्यांची संख्याही वाढेल. फिनटेक कंवर्जेंस काउंसिलचे अध्यक्ष नवीन सूर्य म्हणतात की नवीन रिटेल पेमेंट्स अंब्रेला एंटिटी अस्तित्त्वात आल्यानंतर भारतात डिजिटल पेमेंट वापरणार्यांची संख्या 60 कोटींवर पोहचेल. तसेच, रिटेल पेमेंट्सपैकी 55 टक्के रक्कम डिजिटल केली जाईल अशी अपेक्षा आहे. याद्वारे, डिजिटल पेमेंटच्या बाबतीत भारत जगातील विकसित देशांच्या बरोबरीला उभे राहिल. PayNearby चे एमडी आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी आनंद कुमार बजाज यांच्या म्हणण्यानुसार, केवळ एनपीसीआयच्या उपस्थितीमुळे या क्षेत्रातील इतर कंपन्यांना बर्याच संधी उपलब्ध आहेत.
कोरोना संकटात रिटेल पेमेंट्स वाढली आहेत
NPCI चे मुख्य उद्दीष्ट म्हणजे कमीतकमी रोख वापरणार्या समाजात भारताचे रूपांतर करणे. कोविड -19 कोरोना व्हायरसमुळे डिजिटल पेमेंट सेवा वेगाने वाढली आहे. यामुळे रिटेल पेमेंट्स विभागात नवीन कंपन्यांसाठी मोठ्या संभाव्यतेचे दरवाजे उघडले आहेत. आता रिझर्व्ह बँकेच्या रिटेल पेंट्स विभागात खासगी कंपन्या लवकरच नवीन एंटिटीज अर्ज करण्याला ग्रीन सिग्नल मिळाल्यानंतर यूपीआयसारख्या नवीन सेवा लवकरच ग्राहकांना मिळू शकतील.