बहुजननामा ऑनलाईन टीम : मुंबई नॅशनल इन्व्हेस्टिगेशन एजन्सीच्या म्हणण्यानुसार, भारतात खऱ्या चलनाप्रमाणेच बनावट नोटादेखील परत आल्या आहेत. एनआयएच्या म्हणण्यानुसार बनावट नोटांचा मुख्य स्त्रोत हा पाकिस्तान आहे. दरम्यान केंद्र सरकारने जुन्या नोटा बदलून नवीन ५०० आणि २००० च्या नोटा आणल्या होत्या, असे असूनही बनावट चलन बाजारात पूर्णपणे नियंत्रित होऊ शकले नाही.
नुकतीच रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) आपल्या वार्षिक अहवालात सांगितले आहे की, बाजारात सर्वात जास्त ५०० रुपयांची बनावट चलन सुरू आहे. त्याचबरोबर २००० रुपयांच्या बनावट नोटांमध्ये २१.९ टक्के वाढ झाली आहे. रिझर्व्ह बॅंकेच्या अहवालानुसार, ५०० रुपयांच्या बनावट नोटांपैकी मागील वर्षाच्या तुलनेत २०१८-१९ या आर्थिक वर्षात १२१ टक्के वाढ नोंदविण्यात आली आहे.
त्यासाठी कशी ओळखावी ५०० आणि २००० रुपयांची खरी नोट :
२००० च्या नोटचा बेस रंग मॅजेन्टा आहे आणि त्याचा आकार ६६ मिमी बाय १६६ मिमी आहे. तर ५०० रुपयांच्या नोटेचा कलर स्टोन ग्रे आहे. नोटेच्या अग्रभागी महात्मा गांधींचे छायाचित्र आणि मागच्या बाजूला मंगळयान आहे.
१ ) दोन्ही नोटांना लाईटसमोर ठेवले तर २००० आणि ५०० लिहिलेले दिसेल.
2) डोळ्यासमोर ४५ डिग्री कोनात पाहिल्यावर २००० आणि ५०० दिसेल.
3) देवनागरीमध्ये २००० आणि ५०० हा आकडा दिसेल.
४) मध्यभागी महात्मा गांधींचे चित्र आहे.
५) लहान अक्षरात आरबीआय आणि २००० आणि ५०० लिहिलेले आहे.
६) सेक्युरिटी थ्रीड आहे, यावर भारत, आरबीआय आणि २००० आणि ५०० लिहिलेले आहे. जेव्हा नोट थोडीशी दुमडली जाते तेव्हा दोन्ही नोटांच्या थ्रीडचा रंग हिरवा वरून निळा होतो.
७) हमी कलम, गव्हर्नरची सही, प्रॉमिस क्लॉज आणि आरबीआय लोगो उजवीकडे आहेत.
८) महात्मा गांधींचे छायाचित्र आणि इलेक्ट्रोटाइप (२०००)आणि (५०० ) वॉटरमार्क आहे.
९) डावीकडून वरच्या बाजूस ओळख क्रमांक आणि डावीकडून उजवीकडील डावीकडील नंबर वाढत जातो.
१०) येथे लिहिलेल्या २००० आणि ५०० क्रमांकाचा रंग बदलतो. त्याचा रंग हिरव्या ते निळ्यामध्ये बदलतो.
११) उजवीकडे अशोक स्तंभ आहे.
१२) उजवी बाजूस आयताकृती बॉक्समध्ये २००० तसेच ५०० लिहिलेले आहे
१३) उजवीकडे व डावीकडे सात ब्लीड लाईन आहेत, ज्या खडबडीत आहे.
तसेच नोटेच्या पाठीमागील भाग :
१४) नोट छापले गेलेले वर्ष लिहिलेले आहे.
१५) घोषणा देत स्वच्छ भारताचा लोगो.
१६) सेंटरवर भाषा पॅनेल
१७) मंगलयान नमुना
अंधांसाठी
दोन्ही नोटेवर महात्मा गांधी यांचे चित्र, अशोक स्तंभाचे प्रतीक, ब्लीड लाईन आणि ओळखचिन्हे खडबडीत आहेत.
Visit : bahujannama.com