बहुजननामा ऑनलाइन –
शुक्रवारी सार्वत्रिक निवडणुकांचे निकाल ब्रिटनमध्ये येऊ लागले आहेत. ब्रिटनचे पंतप्रधान बोरिस जॉनसनच्या कंजरवेटिव पार्टीने बहुमताचा आकडा (326) पार केला आहे. विरोधी लेबर पार्टी देखील 200 जागा जिंकण्याच्या जवळ आहे. विजयाबद्दल पीएम मोदी यांनी कंझर्व्हेटिव्ह पक्षाचे अभिनंदन केले. पंतप्रधान मोदींनी ट्वीट केले की ‘पंतप्रधान बोरिस जॉन्सन हे बहुमत घेऊन परत आल्याबद्दल त्यांचे अभिनंदन.’
Many congratulations to PM @BorisJohnson for his return with a thumping majority. I wish him the best and look forward to working together for closer India-UK ties. pic.twitter.com/D95Z7XXRml
— Narendra Modi (@narendramodi) December 13, 2019
ब्रिटनच्या एक्झिट पोलवर विश्वास ठेवला गेला तर पंतप्रधान बोरिस जॉनसनच्या कंजरवेटिव पक्षाला स्वबळावर बहुमत मिळू शकेल. असे झाल्यास ब्रेक्झिटची प्रक्रिया वेगवान होईल. त्यानंतर पाउंड डॉलरच्या तुलनेत जवळपास दोन टक्क्यांनी उडी मारुन 1.34 डॉलरपर्यंत पोहोचला. पौंड युरोच्या तुलनेत 1.6 टक्के वाढला आणि 83.25 पेन्सला पोहोचला. एक्झिट पोलनंतर जागतिक बाजारपेठांमध्येही उत्साह दिसून येत आहे.
पंतप्रधान बोरिस जॉनसन यांनी प्रारंभीच्या निकालानंतर ट्विट केले आणि विजयाबद्दल आनंद व्यक्त केला. ते म्हणाले की, ‘यूके ही जगातील सर्वात मोठी लोकशाही आहे. ज्याने आम्हाला मतदान केले त्या सर्वांचे आभार…’ एक्झिट पोलमध्ये यापूर्वीच कंजरवेटिव पक्षाच्या बोरिस जॉन्सन यांना बहुमत मिळाल्याचे दर्शविले गेले आहे. एक्झिट पोलच्या निकालांनुसार कंजरवेटिव पक्षाला 368 आणि लेबर पार्टीला 191 जागा मिळू शकतात. निवडणुकीत पक्षाला मोठ्या पराभवाचा अंदाज वर्तविल्यानंतर जेरेमी कॉर्बीन यांनी कामगार पक्षाच्या नेत्याचा राजीनामा जाहीर केला आहे.
यापुढे कोणत्याही निवडणुकीत पक्षाचे नेतृत्व करणार नसल्याचे कॉर्बिन यांनी सांगितले. कॉर्बिन यांनी ब्रेग्झिटला पराभवाचे कारण असल्याचे सांगितले आणि सामाजिक न्यायाचा मुद्दा कायमच राहणार असल्याचे सांगितले. आम्ही परत येऊ लेबर पक्षाचा संदेश सदैव उपस्थित राहील. गुरुवारी ब्रिटनमध्ये मतदारांनी देशातील ऐतिहासिक आणि निर्णायक सार्वत्रिक निवडणुकीसाठी मतदान केले. ब्रिटन युरोपियन युनियनमधून बाहेर पडल्यानंतर देशाचे भविष्य कसे असेल? ब्रेग्झिटच्या बाबतीत लोकांचा मूड कसा आहे? या विषयावरील कृतीही या निवडणुकीच्या माध्यमातून निश्चित केली जाईल. तथापि, एक्झिट पोलचा निकाल बोरिस जॉनसनच्या कंजरवेटिव पार्टीकडे पूर्णपणे झुकत असल्याचे दिसत आहे.
Jeremy Corbyn has announced his resignation as leader of the Labour party after trends predict heavy defeat for the party in the #UKelection2019 : UK media (file pic) pic.twitter.com/G5AQDBKSIw
— ANI (@ANI) December 13, 2019
एग्जिट पोलनुसार 650 जागांच्या संसदेत कंजरवेटिव पक्षाला 368 जागा, लेबर पार्टी 191, स्कॉटिश नॅशनल पार्टी (एसएनपी), 55, लिबरल डेमोक्रॅट्स यांना 13 जागा मिळतील. कंजरवेटिव पक्षाच्या प्रीती पटेल म्हणाल्या की, हिवाळ्याच्या हंगामात ही एक कठीण निवडणूक होती, कारण आम्ही इच्छुक होतो की कंजरवेटिव पक्षाला बहुमत मिळावे, यासाठी या हंगामात आम्हाला निवडणुकीच्या सभांमध्ये खूप मेहनत घ्यावी लागली. एक्झिट पोलचे निकाल आनंददायी आहेत. पटेल म्हणाल्या की, आम्ही प्राधान्यक्रम पूर्ण करण्यासाठी वचनबद्ध आहोत. आम्हाला फक्त पुढे जायचे आहे.
ब्रेग्झिटसाठी जनमत प्रस्ताव मांडणे ही एक मोठी चूक आहे. लेबर पक्षाचे अध्यक्ष इयान लवेरी यांनी म्हटले आहे की, त्यांच्या पक्षाने दुसऱ्यांदा ब्रेग्झिटसाठी जनमत प्रस्ताव ठेवून चूक केली. यामागे पक्षाचे नेते जेरेमी कॉर्बिन यांचा कोणताही दोष नसल्याचे लवेरी यांनी सांगितले. आम्हाला ब्रिटनमधील जनतेच्या भावना समजल्या नाहीत. मूर्ती पक्षाचे नेते जॉन मॅककॉनेल यांनी कबूल केले आहे की, या निवडणुकीत ब्रेग्जिटच्या विषयावर वर्चस्व आहे. जर एक्झिट पोल निकाल कुठेही आला तर तो एक अतिशय निराशाजनक परिणाम आहे.
ब्रेग्झिटमुळे काय फरक दिसेल? पाच वर्षांत तिसऱ्यांदा ब्रिटनमध्ये होणारी ही तिसरी सार्वत्रिक निवडणूक आहे. १०० वर्षांत प्रथमच डिसेंबरमध्ये निवडणुका होत आहेत. डिसेंबर 1923 मध्ये अखेर निवडणुका घेण्यात आल्या. कंझर्व्हेटिव्ह पार्टी आणि बोरिस जॉनसन यांच्या निवडणुकीतील स्पष्ट संदेश आहे, ‘ब्रेग्झिट पुर्ण करायचे’
त्याच वेळी, लेबर पार्टीला यावर बोलणी व जनमत संग्रह करण्याची इच्छा आहे. लिबरल डेमोक्रॅट पार्टी ब्रेग्झिट रद्द करण्याच्या बाजूने आहे. असा विश्वास आहे की ब्रेकआऊट पूर्ण करण्यासाठी ब्रिटीश जनता कंजरवेटिवच्या बाजूने मतदान करेल. सत्ता बदलल्यास विरोधी पक्षांमध्ये पुन्हा ब्रेग्झिटवर जनमत होईल आणि यामुळे देश पुन्हा युरोपियन युनियनमधून बाहेर पडण्याच्या अडचणीत सापडेल.
अमेरिकेबरोबरच्या नात्यावर होणाऱ्या दुष्परिणामांकडे ब्रिटनमधील लोकसभा निवडणुकांवरही लक्ष लागले आहे. या निवडणुकीमुळे ब्रिटनचे अमेरिकेबरोबरचे संबंधही निश्चित होतील. बोरिस जॉनसन जिंकल्यास अमेरिकेबरोबर ब्रिटनचे संबंध सुधारतील आणि जेरेमी कॉर्बीन विजयी झाल्यास अमेरिका आणि अटलांटिक देशांमधील संबंधांमध्ये कटुता निर्माण होईल.
जर जॉन्सन बहुमत मिळवण्यास यशस्वी झाला तर तो स्वतःच्या अटींवरून युरोपियन युनियनपासून दूर जाईल. ही निवडणूक त्यासाठीच घेण्यात आली आहे.जर दुसरा पक्ष जिंकला किंवा दुसरा पंतप्रधान झाला, तर ब्रिटनला लोकांसमोर ब्रेग्झिटच्या मुद्दय़ावर दुसर्या जनमतचा प्रस्ताव दिला जाण्याची शक्यता आहे. परंतु याचा यूकेच्या अर्थकारणावर नकारात्मक परिणाम होईल.