बहुजननामा ऑनलाईन टीम – केंद्र सरकारने पेट्रोल पंप परवाना देण्याच्या नियमात काही बदल केले आहेत. नव्या नियमांतर्गत जर एखाद्या कंपनीला पेट्रोल पंप परवाना घ्यायचा असेल तर त्यांनी कमीतकमी १०० पेट्रोल पंप आउटलेट्स उघडणे गरजेचे आहे. तसेच महत्वाची बाब म्हणजे यापैकी ५ टक्के पेट्रोल पंप दुर्गम भागात असणे अनिवार्य आहेत.
मंगळवारी याबाबत अधिसूचना प्रसिद्ध करण्यात आली. या अधिसूचनेनुसार कंपन्यांना पेट्रोल पंपवर सीएनजी, बायोफ्युएल, एलएनजी आणि इलेक्ट्रिक वाहन चार्जिंग पॉईंट्सपैकी एक व्यवस्था करावी लागेल. पेट्रोल पंप सुरू झाल्यानंतर ३ वर्षांच्या आत ही सुविधा द्यावी लागेल. हा बदल होण्यापूर्वी इंधन रिटेलिंग परवान्यासाठी हायड्रोकार्बन एक्सप्लोरेशन, रिफायनिंग, पाइपलाइन किंवा एलएनजी टर्मिनलमध्ये कंपन्यांना किमान २ हजार कोटी रुपयांची गुंतवणूक करणे बंधनकारक आहे. महत्वाचे म्हणजे आपल्याकडे जास्त पैसे नसल्यास आणि आपल्या नावे जमीन नसल्यास आता आपण पेट्रोल पंप डीलरशिपसाठी अर्ज करू शकता. त्याचबरोबर सरकारने हे देखील स्पष्ट केले की, जर एखादी कंपनी दुर्गम भागात कमीतकमी ५ टक्के पेट्रोल पंप उघडली नाही तर त्यांना दंड म्हणून ३ कोटी रुपये द्यावे लागतील. दरम्यान, परवाना देताना प्रत्येक दुर्गम भागावर २ कोटी रुपये जमा केल्यास त्यांना या नियमातून सूट मिळू शकते.
सध्या सरकारी तेल कंपन्यांचे वर्चस्व आहे
सध्या देशाच्या किरकोळ विपणन क्षेत्रात सरकारी तेल कंपन्यांचे वर्चस्व आहे. इंडियन ऑयल कॉर्पोरेशन, भारत पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड, हिंदुस्तान पेट्रोलियम येथे सध्या एकूण,६६,४०८ पेट्रोल पंप आहेत.
– पेट्रोल पंप उघडण्यासाठी भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे. तसेच यासाठी वयोमर्यादा २१ ते ६० वर्षे असावी आणि किमान दहावीपर्यंत शिक्षण पूर्ण झाले पाहिजे. .
– वृत्तपत्रात कंपनी पेट्रोल पंप उघडण्याच्या संदर्भात जाहिरात प्रसिद्ध केली जाते. यात सर्व नियम व शर्तींचा उल्लेख आहे. हे नियम पूर्ण करणारे कोणतीही व्यक्ती संबंधित कंपनीच्या वेबसाइटवर डीलरशिपसाठी ऑनलाईन अर्ज करू शकते. यानंतर कंपनीचे अधिकारी तपासणी करतात. पेट्रोलियम मंत्रालय पेट्रोल पंप उघडण्यास बंदी घालू शकते.
– तसेच पेट्रोल पंम्प उघडण्यासाठी राज्य किंवा राष्ट्रीय महामार्गावर किमान १२०० ते १६०० चौ.मी. जमीन असावी. त्याच वेळी, आपण शहरी भागात पेट्रोल पंप उघडत असल्यास कमीतकमी ८०० चौरस मीटर जागा असणे आवश्यक आहे आपल्या नावावर जमीन नसल्यास जमीन देखील भाडेतत्त्वावर घेता येईल. त्याचे कागदपत्र कंपनीला दाखवावे लागतील.
-तसेच कुटुंबातील सदस्याच्या नावावरही जमीन असल्यास पेट्रोल पंप डिलरशिपसाठी लागू करता येतो. जर शेती जमीन असेल तर त्याचे रूपांतर करणे आवश्यक आहे. मालमत्तेच्या नकाशासह जमिनीशी संबंधित सर्व कागदपत्रे एनओसी कंपनीच्या अधिका-यांनी तपासणी दरम्यान पाहिली आहेत.
– आपल्याकडे जास्त पैसे नसतील आणि आपल्या नावे जमीन नसेल तर आता आपण पेट्रोल पंपसाठी अर्ज करू शकता. नव्या मार्गदर्शक सूचनांमध्ये पेट्रोल पंप अर्जदाराकडे असलेल्या निधीची गरज दूर केली गेली आहे.
– याशिवाय जमिनीच्या मालकीबाबत नियम शिथिल करण्यात आले आहेत. आतापर्यंत शहरी भागातील पेट्रोल पंपासाठी २५ लाख रुपये आणि ग्रामीण भागात पेट्रोल पंप उघडण्यासाठी १२ लाख रुपये बँक ठेव असणे आवश्यक होते.