पुणे : बहुजननामा ऑनलाइन – ‘हायसिक्युरिटी नंबर प्लेट’ असलेल्या वाहनांची नंबर प्लेट हरवल्यानंतर त्या वाहनाला दुसरी नंबर प्लेट लावण्यासाठी पोलिसात गुन्हा दाखल करणे अनिवार्य असणार आहे. आधीची नंबर प्लेट हरवली असल्याचा ‘एफआयआर’ सादर केल्यानंतरच वाहनवितरक संबंधितांना नवीन नंबर प्लेट उपलब्ध करून देणार आहे. वाहनाची पुढील किंवा पाठीमागील नंबरप्लेट हरवली किंवा तुटली तर वितरक दोन नंबरप्लेटचा खर्च घेतात. त्यामुळे गरज नसताना वाहनधारकांना अधिकचे पैसे द्यावे लागत होते. आता नवीन नियमानुसार आवश्यकतेप्रमाणे नंबरप्लेटदेखील बसवता येणार आहे, असेही केंद्रीय रस्ते वाहतूक व महामार्ग मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे.
केंद्रीय रस्ते वाहतूक व महामार्ग मंत्रालयाने एक एप्रिल २०१९ पासून वाहनांना ‘हाय सिक्युरिटी नंबर प्लेट’ बसविणे सक्तीचे केले आहे. ‘हाय सिक्युरिटी नंबर प्लेट’वर एक बारकोड असून, तो केंद्रीय मंत्रालयाच्या ‘वाहन’ प्रणालीशी जोडला आहे. तसेच, त्यावरील कोड स्कॅन केल्यानंतर वाहनाची माहिती दिसून येते. वाहनाच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने हा निर्णय घेण्यात आला होता. या निर्णयाची अंमलबजावणी होऊन आता पावणेदोन वर्षे झाली आहेत. मात्र, या काळात एखाद्या वाहनाची ‘हाय सिक्युरिटी नंबर प्लेट’ तुटली असेल, चोरीला गेली असेल किंवा हरवली असेल; तर ती बसविण्यासाठी कोणतीही नियमावली नव्हती. त्यामुळे नागरिकांना आर्थिक फटका बसत होता. नागरिकांकडून त्याबाबत तक्रारी केल्या जात होत्या. त्या पार्श्वभूमीवर केंद्रीय मंत्रालयाने जुन्या वाहनांना नवीन ‘हाय सिक्युरिटी नंबर प्लेट’ लावण्याबाबतची नियमावली (एसओपी) जाहीर केली आहे.
आर्थिक भुर्दंडातून होणार सूटका
एखाद्या वाहनाची एका बाजूची (पुढील किंवा मागील) नंबर प्लेट तुटली किंवा हरवली असेल, तरीही वाहन वितरक संबंधित ग्राहकांना दोन्ही बाजूच्या नंबर प्लेट लावण्यास सांगत होते. त्यामुळे वाहनधारकांना गरज नसतानाही अधिकचे पैसे द्यावे लागत होते. आता नवीन नियमावलीनुसार आवश्यकतेप्रमाणे एक नंबर प्लेटदेखील बसवता येणार आहे. त्यासाठी केवळ एकाच नंबर प्लेटचे पैसे द्यावे लागणार आहेत. तसेच, चारचाकी गाड्यांवर दोन्ही ‘हाय सिक्युरिटी नंबर प्लेट’सह एक स्टिकर लावण्यात येते. ते स्टीकर नवीन लावायचे झाल्यास नंबर प्लेट कायम ठेवून फक्त स्टीकर लावणे शक्य होणार आहे.
ठळक मुद्दे
– नवीन हायसिक्युरिटी नंबर प्लेट बसवताना ‘वाहन’ प्रणाली माहिती अपडेट करावी लागणार.
– नवीन नंबर प्लेट लावताना जुनी नंबर प्लेट वाहन वितरक किंवा नंबर प्लेट लावणाऱ्या डीलरकडे सुपूर्द करणे गरजेचे.
– नंबर प्लेट हरवली किंवा चोरीला गेली असल्यास पोलिसात तक्रार देणे आवश्यक.
– वाहन वितरक किंवा नंबर प्लेट लावणाऱ्या डीलरने ‘जुनी नंबरप्लेट’ आणि प्रक्रियेचे ‘रेकॉर्ड’ ठेवणे बंधनकारक.
हायसिक्युरिटी नंबर प्लेटची किंमत (दोन नंबर प्लेट)
चारचाकी वाहन – ८०० ते १०० रुपये
दुचाकी वाहन – ३०० ते ३५० रुपये