नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था – कोरोना व्हायरसचे संकट दिवसेंदिवस वाढत चालले असून जगभरात याची चिंता वाढत आहे. अशात कच्च्या तेलाच्या मागणीतही घट होत आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किंमतीत सतत घसरण होत असून कोरोना व्हायरसमुळे २२ टक्के घसरण झाली आहे. कच्च्या तेलाच्या आंतरराष्ट्रीय प्रमाणातील ब्रेंट क्रूडमध्ये २२ टक्क्यापर्यंत घट पाहायला मिळाली असून रविवारी संध्याकाळपर्यंत २०.१ टक्क्यांनी खाली येऊन कच्च्या तेलाच्या किंमतीत ९.५ डॉलरची घट पाहायला मिळाली. शुक्रवारपासून कच्च्या तेलाच्या किंमतीत घसरण व्हायला सुरुवात झाली. अमेरिकेच्या तेल बाजारात मागच्या ५ वर्षात सर्वात मोठी घट पाहायला मिळाली आहे. अमेरिका तेल बाजारात शुक्रवारी १०.१ टक्के मोठी घट पाहायला मिळाली आहे. तेल बाजारात चढ-उतारामुळे मध्य पूर्व आणि आशियामध्ये कच्च्या तेलाच्या किंमतीत घसरल्या असून तेलाची किंमत अर्थव्यवस्थेसाठी एक प्रकारचे वरदान ठरत आहे. जे आपल्या उद्योगांना इंधन देण्यासाठी आयातीवर अधिक अवलंबून असतात, जसे की, दक्षिण कोरिया, जपान आणि चीन. पण अधिक अनिश्चितता देखील कहर आणू शकते.
लोक जगभर प्रवास कमी करत असल्याने उर्जेची मागणीही जगभरात कमी होत आहे. चिंतेची बाब अशी की, चीनमधील कोरोना व्हायरसने अर्थव्यवस्थेची गती कमी झाली असून याचा अर्थ कमी मागणीही आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात मागच्या शुक्रवारी कच्च्या तेलाच्या किंमतीत जवळजवळ ९ टक्क्यांनी घट झाली होती. ब्रेंट क्रूडच्या किंमतीत डिसेंबर २००८ नंतर सर्वात जास्त एक दिवसीय घट नोंदवली गेली आहे. जेव्हा डब्लूटीआयच्या किंमतीत नोव्हेंबर २०१४ नंतर सर्वात मोठी एक दिवसीय घट झाली होती. ब्रेंट क्रूडचा भाव या वर्षी वर गेला असून आतापर्यंत ३७ टक्के घट झाली आहे. ८ जानेवारी २०२० ला ७१.७५ डॉलर प्रति बॅरलचा भाव शुक्रवारी ४५.१९ डॉलर प्रति बॅरलवर आला आहे.
सौदी अरेबिया जिंकू शकते प्राइस वॉर –
तेल उत्पादक देशांची संघटना ओपेक सतत तेलाच्या किंमतींशी संबंधित मतभेद दूर करण्याचा प्रयत्न करीत असून एका अहवालानुसार तेल उत्पादक देशांमध्ये कच्च्या तेलाच्या किंमतीसंदर्भात उत्पादक देशांमध्ये प्राइस वॉर सुरू होऊ शकतो. एका वृत्तसंस्थेनुसार रशियाबरोबरच्या ओपेक प्लस युती तुटल्याच्या पार्श्वभूमीवर सौदी अरेबियाने पुढील महिन्यात दररोज १० मिलियन बॅरलपेक्षा जास्त कच्च्या तेलाचे उत्पादन वाढवण्याची आणि किंमती कमी करण्याची योजना आखली आहे. कोरोनो व्हायरसच्या आर्थिक घसरणीमुळे प्रभावित किंमती स्थिर करण्यासाठी रशियाने ओपेकच्या प्रस्तावित स्थिर उत्पादनात घट केली आणि ओपेकने स्वतःच्या उत्पादनावरील मर्यादा काढून प्रतिसाद दिला.
AxiCorp मुख्य बाजाराचे रणनीतिकार स्टीफन इनीस यांनी आपल्या अहवालात सांगितले की, सौदी अरेबिया तेलाचे उत्पादन वाढवून बाजारात ‘झटका व विस्मय’ मिळवू शकते. हा प्रकार पूर्वीच्या तेलाच्या बाजारातही पाहायला मिळाला. २०१४ मध्ये ओपेकने पुनरुत्थान अमेरिकेच्या झालेल्या तेल उद्योगाच्या बाजारात भागीदारीसाठी उत्पादन कमी केले होते ज्यामुळे २०१५ पर्यंत तेल प्रति बॅरल १०० डॉलरने खाली येत ४० डॉलरने घसरले.