बहुजननामा ऑनलाईन – मोदी सरकारने ‘ग्रामोद्योग विकास योजने’ अंतर्गत अगरबत्ती उत्पादनात कारागीरांना फायदा मिळवून देण्यासाठी एका कार्यक्रमाला मंजुरी दिल्यानंतर महिनाभरानंतर त्याचा आकार व लाभार्थ्यांची लक्ष्य संख्या वाढविण्यात आली आहे. कार्यक्रमाच्या नवीन मार्गदर्शक सूचनांनुसार, त्याचे एकूण आकार 2.66 कोटी रुपयांवरून 55 कोटी रुपये केले गेले असून त्याचा कदाचित 6,500 कारागीरांना फायदा होईल. एमएसएमई मंत्रालयांतर्गत खादी व ग्रामोद्योग आयोग (केव्हीसी) हा कार्यक्रम राबवेल आणि मंत्रालयाच्या आवश्यकतेनुसार, मागच्या आणि पुढच्या संपर्कांसोबत कारागीर आणि बचत-गटांना सांभाळेल.
आपणही व्यवसाय करण्याचा विचार करत असाल तर आपल्यासाठी ही चांगली संधी असू शकते. कारण कोविड -19 महामारीच्या दरम्यान धूप व देशांतर्गत बाजारपेठ 15 टक्के दराने वाढत आहे. गरबत्ती व धूप देशांतर्गत बाजार 15 हजार कोटी रुपयाचा आहे. देशात सध्या धूपची मागणी तीन हजार टन आहे, तर पुरवठा त्यातील निम्मे आहे. उर्वरित माल चीन आणि व्हिएतनाम सारख्या देशांकडून येत आहे. उदबत्तींच्या घरगुती पुरवठ्यासाठी केंद्र सरकार स्वयंपूर्ण भारत अभियानांतर्गत उदबत्ती व धूप उद्योगांना अनुदानही पुरवित आहे. अगरबत्तीचा व्यवसाय आपण कसा सुरू करू शकता आणि त्याद्वारे आपल्याला किती पैसे मिळू शकतात हे आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत.
अगरबत्ती उद्योगाला चालना देण्यासाठी सरकारने ही पावले उचलली
या क्षेत्राला चालना देण्यासाठी सरकारने या वर्षाच्या सुरुवातीला बांबूच्या सागवडीवरील आयात शुल्क 10 टक्क्यांवरून 25 टक्क्यांपर्यंत वाढविले होते. केव्हीसीने म्हटले होते की, या चरणातून 8 ते 10 महिन्यांत अगरबत्ती उद्योगात किमान 1 लाख रोजगार निर्माण होतील. स्वावलंबी भारतासाठी देशांतर्गत बांबूला चालना देण्यासाठी ही वाढ करण्यात आली असून केंद्रीय अप्रत्यक्ष कर व सीमाशुल्क मंडळाने ट्वीटद्वारे ही वाढ जाहीर केली होती.
मशीन किंमत
भारतात अगरबत्ती बनवण्याचा खर्च 35 हजार ते 1.75 लाख रुपयांपर्यंत आहे. कमी किमतीच्या मशीनमध्ये उत्पादन कमी असते आणि तुम्हाला त्यातून जास्त नफा मिळणार नाही. त्यामुळे तुम्ही अगरबत्ती बनवणारे ऑटोमेटिक मशीनपासून कार्य करणे सुरू करा. ऑटोमेटिक मशीनची किंमत 90 हजार ते 1.75 लाख रुपयांपर्यंत आहे. एक ऑटोमेटिक मशीन एका दिवसात 100 किलो अगरबत्ती बनवते.
अगरबत्ती बनविणारी मशीन
अगरबत्ती बनवण्यासाठी बर्याच प्रकारच्या मशीनचा वापर केला जातो. यात मिक्सर मशीन, ड्रायर मशीन आणि मुख्य उत्पादन मशीनचा समावेश आहे. मिक्सिंग मशीनचा वापर कच्च्या मालाची पेस्ट तयार करण्यासाठी केला जातो आणि मुख्य उत्पादन मशीन बांबूवर पेस्ट लपेटण्याचे काम करते. अगरबत्ती बनवण्याचे यंत्र अर्ध आणि पूर्णपणे स्वयंचलित आहे. मशीन निवडल्यानंतर, इंस्टॉलेशनच्या बजेटनुसार मशीनच्या पुरवठादाराशी व्यवहार करा आणि इंस्टॉलेशन पूर्ण करा. मशीनवर काम करण्यासाठी प्रशिक्षण घेणे देखील आवश्यक आहे.
कच्चा माल पुरवठा
मशीन स्थापनेनंतर, कच्च्या मालाच्या पुरवठ्यासाठी बाजाराच्या चांगल्या पुरवठादारांशी संपर्क साधा. चांगल्या पुरवठा करणाऱ्यांची यादी मिळविण्यासाठी आपण अगरबत्ती उद्योगात व्यवसाय करणार्या लोकांची मदत घेऊ शकता. कच्चा माल नेहमी आवश्यकतेपेक्षा किंचित जास्त असावा कारण त्यातील काही देखील वेस्टजमध्ये जातात. अगरबत्ती बनवण्याच्या घटकांमध्ये गम पावडर, कोळशाची पावडर, बांबू, नरगिस पावडर, सुगंधी तेल, पाणी, सेंट, फुलांच्या पाकळ्या, चंदन, जिलेटिन पेपर, शॉ धूळ, पॅकिंग मटेरियल इत्यादींचा समावेश आहे.
पॅकेजिंग आणि विपणन
आपले उत्पादन आकर्षक डिझाइन पॅकिंगवर विकते. पॅकिंगसाठी पॅकेजिंग तज्ञाचा सल्ला घ्या आणि आपले पॅकेजिंग आकर्षक बनवा. पॅकेजिंगद्वारे लोकांच्या धार्मिक भावनेला स्पर्श करण्याचा प्रयत्न करा. बाजारात अगरबत्तीसाठी आपण वर्तमानपत्र, टीव्हीमध्ये जाहिराती देऊ शकता. या व्यतिरिक्त, जर आपले बजेट परवानगी देत असेल तर कंपनीची ऑनलाइन वेबसाइट बनवा.
या पैशांतून व्यवसाय सुरू होऊ शकतो
हा व्यवसाय आपण 13,000 रुपयांच्या खर्चासह स्वतः घरगुती सुरू करू शकता, परंतु जर तुम्ही धूप काडीचा व्यवसाय सुरू करण्याचा विचार करत असाल तर तो सुरू करण्यासाठी सुमारे 5 लाखांपर्यंत खर्च करावा लागतो. आपल्या उत्पादनास बाजारात चांगली किंमत मिळाली पाहिजे, म्हणून उत्पादनात विशिष्टता आणण्याचा प्रयत्न करा. आपण या व्यवसायात काहीतरी नवीन केले तर याला ब्रँड होण्यासाठी वेळ लागणार नाही.